NYEMAK
Nyemak tegese proses
kegiyatan nyemak lambing-lambang lisan kanthi nggatekna kang tumenen, paham,
apresiatif, sarta interpretasi antuk informasi, nangkep isi utawa pesen sarta
paham tegese babagan sing diomongake pembicara.
Jinising nyemak kaperang dadi loro, yaiku :
a). Nyemak Ekstensif
Tegese proses nyemak ana bebrayan saben dinane.
Perangan nyemak
ekstensif :
1.
Nyemak Sekunder, nyemak sing kedadeyan sarana kebeneran.
2.
Nyemak Sosial, nyemak sing ditindakake ana bebrayan sosial.
3.
Nyemak Estetika / Apresiatif, tegese kegiyatan nyemak kanggo
nikmati karya sastra.
4.
Nyemak Pasif, tegese ngrungokake sing dilakoni kanthitampaana
upaya sadar.
b). Nyemak Intensif
Tegese kegiyatan nyemak sing dilakoni kanthi tumenen lan
konsentrasi sing dhuwur.
Ciri-ciri nyemak intensif :
a. Nyemak kanthi pemahaman
b. Nyemak kanthi kebak konsentrasi
c. Nyemak paham bahasa formal
d. Diakhiri reproduksi hasil simakan
Jinising nyemak Intensif yaiku :
1.
Nyemak Kritis tegese, kegiyatan nyemak sing
dilakoni kanthi tumenen kanggo menehi biji kang objektif, nemtokake asli lan
orane, kaluwihan, lan kakurangan-kakurangane.
2.
Nyemak Konsentratif, tegese,
kegiyatan nyemak sing
dilakoni kanthi permati; kanggo entuk pemahaman sing apik tumrap informasi
sisng dirungokake. Tujuan nyemak konsentratif yaiku :
-
Manut
petunjuk-petunjuk/pituduh-pituduh (umpamane : pituduh ngisi formulir
pendaftaran.
-
Nggoleki sesambungane antarunsur sajroning nyemak.
-
Nggoleki sesambungane kuantitas lan kualitas sajroning komponen.
-
Nggoleki informasi penting.
-
Nggoleki urutan penyajian bahan semakan.
-
Nggoleki gagasan utama
3.
Nyemak eksploratif,
tegese kegiyatan nyemak sing dilakoni kanthi permati kanggo entuk informasi
anyar. Tujuane :
a.
nemokake gagasan anyar.
b.
Nemokake informasi anyar lan tambahan saka bidang tertentu.
c.
Nyemak kanggo nemokake topik-topik anyar sing bisa dikembangake.
d.
Nemokake unsure-unsur bahasa sing sifate penting.
4.
Nyemak Interogatif,
tegese : kegiyatan nyemak sing nduweni tujuan kanggo nggoleki informasi kanthi
cara ngajokake pitakon-pitakon sing diarahake tumraping entuk-entukaning
informasi. Tujuane :
a.
Kanggo nggoleki fakta-fakta / kasunyatan.
b.
Nyemak gagasan anyar.
c.
Nyemak kanggo entuk informasi sing disemak asli apa ora
Kegiatan kang bisa ningkatake kemampuan nyemak :
1.
Ing Njaba Kelas
Siswa di ken golek acara musyawarah
ing tv/radio, banjur di rungokne utawa di semak kanthi permati.
Banjur siswa di ken nulis pokok – pokok musyawarahe menika.
2.
Ing Njero Kelas
a.
Ndiskusikake babagan ing ndhuwur
b.
Wakil kelompok kanthi pasangan maju ing ngarep kelas.
c.
Kelompok liyane mbiji kelompok sing maju.
d.
Sakwise kabeh kelompok maju, kelompok-kelompok mau nduduhake
hasile diskusi lan alasane presentasi hasil diskusi kelompok.
e.
Nyimpulake hasil diskusi kelompok.
f.
Ngempalake hasil diskusi.
g.
Nggarap tugas pribadi uji pemahaman
h.
Nggarap tugas pengembangan sikap.
i.
Konsultasi kalawan guru menawa kangelan.
3.
Langkah
Kerja
a. Maca pawarta lan
informasi materi kanthi patitis.
b. Nggarap tugas kelompok
sing cumepak.
c. Nggarap tugas individu
sing cumepak.
d. Ndiskusikake tugas
kelompok diterusake diskusi kelas.
Utawa bisa : Guru ngutus siswa maragake pacelaton banjur
liyane nyemak, siswa
ngrungoake pacelaton kang diparagaaken kanca siswa mangsuli pitakon kang magepokan karo
pacelaton
Tuladha
:
Mirengake
pacelathon ngagem telepon wonten mandhap!
Pak
Rudi : ’’Halo!sugeng enjang.’’
Edi
: ’’Sugeng enjang’’
Pak
Rudi : ’’Punapa leres punika Pak Agus?’’
Edi
: ’’Oh sanes, kula putrane, punika sinten nggih?’’
Pak
rudi :
’’Pak Rudi,punapa saged matur kaliyan Pak agus?’’
Edi
: ’’Nuwun sewu, Bapak dereng kondur, wonten kersa punapa pak?’’
Pak
Rudi : ’’Ngeten Mas, kula
pesen kemawon mbenjang dinten senen tanggal
7 Agustus jam sanga, bapak dipunaturi
dhateng Puskesmas Kertasana saperlu nampi
pengarahan penyemprotan
nyamuk demam berdarah.’’
Edi
: ’’Senen nggih pak?’’
Pak
Rudi : ’’Inggih Mas, tulung
aturaken marang Bapak. Maturnuwun Mas.’’
Edi
: ’’Inggih Pak, sami-sami.Mangke kula aturaken.’’
Saking
pacelathon wonten inggil, kita saged mangertos menawi pacelathon kaliyan tiyang
langkung sepuh ngagem basa karma lan kaliyan kanca sakpantaran ngagem basa
ngoko.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar